MADAX-XANUUNKA: NOOCYADIISA KALA DUWAN IYO SIDA LOOLA TACAALO

  Hordhac Cusub:

Madax-xanuunku waa dhibaato caafimaad oo caadi ah, balse saamayntiisu way kala duwan tahay. Mararka qaar waa xanuun fudud oo dhif ah, mararka qaarna waa mid daran oo saameeya shaqada, hurdada iyo noloshaada maalinlaha ah. Fahamka noocyada kala duwan ee madax-xanuunka iyo sababaha keenaya ayaa kaa caawinaya inaad si sahlan u maareyso xanuunka una hesho nasasho degdeg ah. Maqaalkan, waxaan ku faahfaahin doonaa noocyada ugu caansan ee madax-xanuunka iyo talooyin wax ku ool ah oo kaa caawinaya in aad ka bogsato si dabiici ah.

1. Tension Headache – Madax-Xanuunka Cadaadiska

Tani waa nooca ugu badan ee dadka ku dhaca. Waxaa lagu gartaa xanuun dhexdhexaad ah oo labada dhinac madaxa ka qabta, waxaana badanaa sababa daal, hurdo yari, ama walwal. Dad badan waxay dareemaan sidii in wax madaxa ku cadaadinayaan.

Sida Loola Tacaalo:

•  Samee nasasho gaaban markaad daasho.

•  Cab biyo badan oo jidhkaaga u buuxiya.

•  Ka samee massage jilicsan qoorta iyo garbaha.

•  Haddii loo baahdo, qaado daawooyinka fudud ee dhakhtarku kuu oggolaado sida paracetamol.

 
2. Migraine – Migayreen

Migayreenu waa madax-xanuun xoog leh oo ku dhaca hal dhinac oo madaxa ah, mararka qaarna wuxuu la yimadaa lalabbo, matag, arag daciif ah iyo iftiin ama dhawaaq aad kuu dhibaya. Qofka qaba migraine wuxuu la kulmi karaa saacado ama maalmo xanuun ah.

Sida Loola Tacaalo:

•  Meel mugdi ah ku naso marka xanuunku bilaabmo.

•  Cab biyo ama sharoobo elektarolytes leh si jidhku u helo dheecaan ku filan.

•  Ka fogow kafeega badan, hurdo yaraanta iyo stress-ka.

•  Haddii uu kugu soo noqnoqdo marar badan, la xiriir dhakhtar si uu kuu siiyo dawooyin ka hortag ah.

 

3. Cluster Headache – Madax-Xanuunka Wareegga

Noocani waa mid aad u daran oo ku dhaca hal dhinac oo isha agteeda ah. Wuxuu ku yimaadaa si degdeg ah, wuxuuna qaadan karaa daqiiqado ilaa saacado, balse wuxuu imaan karaa maalin kasta dhowr jeer muddo toddobaadyo ah. Isha ayaa biyoon karta ama casaata.

Sida Loola Tacaalo:

•  U tag dhakhtar maadaama uu u baahan yahay daaweyn khaas ah.

•  Dhakhaatiirtu badanaa waxay isticmaalaan oksijiin ama dawooyin gaar ah oo xakameeya.

•  Ka fogow sigaar cabista iyo waxyaabaha kiciya xanuunkan.

 
4. Sinus Headache – Madax-Xanuunka Sinus-ka

Xanuunkan waxaa sababa sinus barar ama infekshan. Waxaa lagu gartaa xanuun foodda, sanka iyo hoosta indhaha ah. Badanaa sanka ayaa xirma ama biyo ka buuxsamaan, wuxuuna aad ugu badan yahay xilliyada qabowga ama hargabka.

Sida Loola Tacaalo:

•  Samee uumiso biyo diirran si sinus-ku u furmo.

•  Cab biyo badan.

•  Isticmaal saline spray si sanka loo nadiifiyo.

•  Haddii uu sii dheeraado, la xiriir dhakhtar.

 

5. Caffeine Withdrawal Headache – Xanuunka Kafeega Marka La Yareeyo

Dad badan oo cabba kafeega badan waxay la kulmaan madax-xanuun marka ay joojiyaan si degdeg ah. Waxay dareemaan daal, hurdo badan iyo murqo jilicsanaan.

Sida Loola Tacaalo:

•  Yaree cabitaanka kafeega si tartiib tartiib ah.

•  Cab biyo badan inta lagu guda jiro maalinta.

•  Ka shaqee jadwal hurdo wanaagsan oo joogto ah.

 
6. Dehydration Headache – Madax-Xanuunka Biyo Yaraanta

Biyo la’aantu waa sabab caadi ah oo keenta madax-xanuun. Waxaad dareemi kartaa af-enyo, wareer ama tabar darro marka jidhku uusan helin biyo ku filan.

Sida Loola Tacaalo:

•  Cab biyo ku filan maalintii, gaar ahaan marka aad shaqo culus qabanayso ama qorraxda joogi doonto.

•  Ka fogaaw cabitaannada sokorta badan oo biyo jidhka ka saara.

•  Kordhi cunista khudradaha iyo miraha biyaha leh sida qaraha iyo canabka.

 

Goorma Ayaad U Baahan Tahay Dhakhtar?

•  Haddii madax-xanuunku si lama filaan ah u noqdo mid aad u daran.

•  Haddii uu socdo in ka badan 72 saacadood.

•  Haddii uu la socdo hadal xumo, miyir beel, ama arag daciif ah.

•  Haddii uu noqdo mid soo noqnoqda maalin walba.

 

Gunaanad

Madax-xanuunka waa xaalad jiro mararka qaarkood la kulano marka uu daalo ama uu u baahdo nasasho. Fahamka noocyada kala duwan wuxuu kaa caawinayaa inaad si sax ah u garato midka aad qabto iyo habka ugu fudud ee aad uga jawaabi karto. Had iyo jeer xasuuso inaad cabto biyo badan, ilaaliso hurdadaada, yareyso stress-ka, isla markaana la xiriir dhakhtar haddii xanuunku sii socdo ama uu ka sii daro.